Wzorzec rasy to oficjalny dokument opisujący idealnego przedstawiciela danej rasy psa. Określa on cechy fizyczne, proporcje ciała, umaszczenie, ruch, temperament oraz ewentualne wady. Jest opracowywany przez organizacje kynologiczne, takie jak FCI (Fédération Cynologique Internationale) czy AKC (American Kennel Club), i służy jako punkt odniesienia dla hodowców oraz sędziów na wystawach psów.
Wzorzec nie jest jedynie opisem wyglądu – zawiera także informacje o charakterze i zachowaniach typowych dla rasy, co pomaga przyszłym właścicielom ocenić, czy dany pies będzie pasował do ich stylu życia. Hodowcy opierają się na nim, aby dążyć do jak najlepszej jakości swoich psów, a sędziowie na jego podstawie oceniają psy na wystawach.
Wzorzec FCI nr 257 09.02.2017/EN
SHIBA
TŁUMACZENIE: Olga Jakubiel.
Rewizja i uzupełnienie tłumaczenia polskiego sierpień 2022 Mirosław Redlicki
POCHODZENIE: Japonia.
DATA PUBLIKACJI OBOWIĄZUJĄCEGO WZORCA: 30.10.2016
UŻYTKOWOŚĆ: Pies myśliwski do polowania na ptaki i drobną zwierzynę. Pies do towarzystwa.
KLASYFIKACJA FCI:
Grupa 5 Szpice i psy ras pierwotnych.
Sekcja 5 Szpice azjatyckie i rasy pokrewne.
Bez prób pracy.
KRÓTKI RYS HISTORYCZNY: Shiba była rodzimą japońską rasą już od czasów pierwotnych. Słowo „shiba” oznacza coś „małego”, „małego psa”. Środowiskiem, w jakim ukształtowała się shiba, był górzysty obszar, położony nad brzegiem Morza Japońskiego; [shiba] używana była [tam] do polowania na małą zwierzynę i ptaki. Przedstawiciele rasy różnili się od siebie nieznacznie, ze względu na zróżnicowanie miejsc ich pochodzenia. Ponieważ w latach 1868-1912 sprowadzano z Anglii takie psy, jak setery angielskie i pointery, polowania stały się w Japonii formą sportu. Krzyżowanie shiby z angielskimi psami stało się tak powszechne, że w okresie między rokiem 1912 a 1926 czysta shiba stała się prawdziwą rzadkością, której występowanie ograniczało się do obszarów, z których się wywodziła. Około roku 1928 myśliwi i inni wykształceni ludzie zainteresowali się ochroną czystej shiby; rozpoczął się poważny program ochrony niewielkiej liczby czystych linii, natomiast wzorzec rasy ostatecznie ujednolicono w 1934 r. W 1937 r. shiba została uznana za „pomnik przyrody”; następnie hodowano ją i ulepszano tak, by stała się rasą, jaką znamy dziś.
WRAŻENIE OGÓLNE: Pies mały, harmonijny, o dobrym kośćcu i dobrze rozwiniętych mięśniach. Mocnej budowy. Szybki, swobodny i piękny chód.
WAŻNE PROPORCJE: Stosunek wysokości w kłębie do długości tułowia wynosi 10:11.
ZACHOWANIE/TEMPERAMENT: wierny, o wyostrzonych zmysłach, bardzo czujny.
Nasz komentarz: Japończycy opisują temperament Shiby trzema słowami kaani-i (porywająca śmiałość), ryosei (dobra natura) oraz soboku (czujność).
GŁOWA:
MÓZGOCZASZKA:
Czaszka: Szerokie czoło.
Stop: Wyraźnie zaznaczony, z delikatną bruzdą.
TRZEWIOCZASZKA:
Nos: Pożądany czarnego koloru. Grzbiet nosa prosty.
Kufa: Umiarkowanie gruba, zwężająca się.
Wargi: Przylegające.
Szczęka i żuchwa oraz uzębienie: Zęby mocne; zgryz nożycowy.
Policzki: Dobrze wykształcone.
Oczy: Nie za małe, trójkątne, ciemnobrązowego koloru; zewnętrzne kąciki oczu skierowane lekko ku górze.
Nasz komentarz: Oczy mają wpływ na ogólną ekspresję psa. Niepożądane są całkowicie okrągłe, zbyt skośne wyglądające bardziej na szparki niż de facto oczy, zbyt małe, czy wyłupiaste. Ważny jest również kolor oka, nie powinien być jasny. Pożądane są ciemne obwódki świadczące o dobrej pigmentacji.
Uszy: Stosunkowo małe, trójkątne, nieco pochylone do przodu, pewnie stojące.
SZYJA: Gruba, mocna i zharmonizowana z głową i tułowiem.
TUŁÓW:
Grzbiet: Prosty i mocny.
Lędźwie: Szerokie i umięśnione.
Klatka piersiowa: Głęboka; żebra umiarkowanie wysklepione.
Nasz komentarz: Uszy nie powinny być ani za duże, ani bardzo małe. Nie powinny stać na sztorc, a być pochylone do przodu. Nie powinny być osadzone zbyt blisko siebie, ani być rozstawione szeroko. Niepożądane są uszy okrągłe. Pożądane są grube uszy.
Brzuch: Lekko podciągnięty.
Nasz komentarz: Brzuch powinien być szczupły, sprężysty i podciągnięty, a mięśnie dobrze rozwinięte i napięte.
OGON: Wysoko osadzony, gruby, zdecydowanie zwinięty lub zagięty jak sierp nad grzbietem; gdy ogon jest opuszczony, jego koniec sięga niemal stawów skokowych.
Nasz komentarz: Ogon Shiby nie powinien być ani za krótki, ani też mocno zwinięty jak u świnki. Jego długość i kształt miały duże znaczenie dla zdolności atletycznych podczas polowania w górach, ale co ważniejsze, rolą ogona była ochrona psa podczas zamieci śnieżnych. Zimą, podczas snu, pies zwija się w kłębek i zakrywa nos ogonem, aby ogrzać powietrze i oddychać. Ogon, który jest zbyt zwinięty lub zbyt krótki, nie będzie w stanie spełnić swojej roli.
KOŃCZYNY:
KOŃCZYNY PRZEDNIE:
Wygląd ogólny: Widziane z przodu proste.
Łopatki: Łopatka umiarkowanie ukośna.
Ramię: tworzy z łopatką umiarkowany kąt
Łokcie: Przylegające.
Śródręcze: tylko trochę nachylone.
Łapy: Palce zwarte i dobrze wysklepione. Opuszki twarde i elastyczne. Pazury twarde, preferowane ciemnego koloru.
KOŃCZYNY TYLNE:
Uda: Dobrze rozwinięte.
Podudzia: Dobrze rozwinięte.
Stawy skokowe: Grube i mocne.
Stopy: Palce zwarte i dobrze wysklepione. Opuszki twarde i elastyczne. Pazury twarde, preferowane ciemnego koloru.
RUCH: Lekki i energiczny.
SZATA:
SIERŚĆ: Włos okrywowy szorstki i prosty; podszerstek miękki i gęsty; włos na ogonie nieco dłuższy i nastroszony.
Nasz komentarz: Rolą futra jest ochrona organizmu przed zimnem, a funkcję te pełni pożądany podwójny włos składający się z okrywy włosowej i podszerstka. Niepożądany jest włos długi, kręcony, zbyt krótki oraz rzadki podszerstek.
MAŚĆ: Ruda, czarna podpalana, sezamowa, czarna sezamowa, ruda sezamowa.
Wszystkie wspomniane wyżej kolory muszą mieć „urajiro”.
„Urajiro”: Biaława szata po bokach kufy, na policzkach, spodzie żuchwy, szyi, klatce piersiowej, brzuchu i spodniej części ogona oraz wewnętrznej stronie kończyn.
Nasz komentarz: Zgodnie z japońskim nazewnictwem, Shiba jest czerwona, a nie ruda, co zostało ujęte w „Słowniku ras i umaszczeń ZKwP”. Oprócz tego, zgodnie ze słownikiem nie używamy już określenia „sezamowe”, a „czarne sezamowe” lub „czerwone sezamowe”.
Nasz komentarz: Czerwona Shiba powinna mieć intensywny, ceglany kolor sierści, który wywodzi się historycznie od Mino Shiby. Dopuszczalne, choć niekoniecznie pożądane są białe znaczenia nad oczami, niepożądana jest również zbyt rozległa ilość białych znaczeń. Czerwona Shiba może mieć lekko nakrapiany włos na plecach i ogonie.
Nasz komentarz: U czarnej podpalanej Shiby najważniejsza jest kolejność kolorów. Najwięcej czarnego, następnie paleń, a na końcu bieli. Bardzo istotny jest też szary podszerstek.
Definicja koloru sezamowego:
Sezamowy: Równomierne połączenie białych, rudych i czarnych włosów.
Czarny sezamowy: Przewaga czarnych włosów nad białymi.
Nasz komentarz: Niepożądany jest płaszcz w bardzo ciemnym, niemal czarnym kolorze. Czarny sezam mimo swojej nazwy, powinien być brązowawy. Bardzo istotne są również białe znaczenia, które niekiedy zanikają, kiedy całość jest zbyt ciemna.
Rudy Czerwony sezamowy: Rude tło, połączone z czarnymi włosami.
Nasz komentarz: W przeciwieństwie do brudnego czerwonego, z japońskiego „sashige„, gdzie czerwony pies ma nakrapiany włos głównie na grzbiecie i szyi, czerwona sezamowa Shiba ma czarne końcówki włosów na całym ciele, łącznie z głową i kończynami.
WIELKOŚĆ:
Wysokość w kłębie:
Psy: 39,5 cm.
Suki: 36,5 cm.
Tolerancja 1,5 cm powyżej i poniżej.
Nasz komentarz: „Nasza” Shiba jest mierzona ciut inaczej, w innym miejscu, niż Shiba w Japonii, na najważniejszej wystawie NIPPO. Oznacza to, że Japońska Shiba będzie nieco wyższa od tej hodowanej w Europie.
